Bedrijfsgeheimen en het geheimhoudingsbeding in de arbeidsovereenkomst
Ter bescherming van bedrijfsgeheimen heeft een arbeidsovereenkomst een geheimhoudingsbeding. Een dergelijk beding geldt met name tijdens de looptijd van de arbeidsovereenkomst en/of na afloop van het dienstverband. Een geheimhoudingsbeding kan ook in een overeenkomst tot beëindiging van de arbeidsovereenkomst zijn opgenomen.
Handhaving van het geheimhoudingsbeding na het einde van het dienstverband is vaak lastig. Het is om die reden dat op overtreding van het geheimhoudingsbeding in de arbeidsovereenkomst dikwijls een boetebeding is opgenomen. Ook zonder een geheimhoudingsbeding kan een ex-werknemer onrechtmatig handelen door vertrouwelijk informatie aan een derde te verstrekken. Zonder een boetebeding is het lastig om onrechtmatig handelen te voorkomen, omdat de werkgever moet aantonen dat hij door het handelen van werknemer schade lijdt en de omvang van de schade moet aantonen.
Op 23 oktober 2018 is in Nederland de Wet bescherming bedrijfsgeheimen (Wbb) in werking getreden. Deze wet regelt in welke gevallen het verkrijgen, gebruiken of openbaar maken van bedrijfsgeheimen onrechtmatig is en benoemt de middelen die door de houder van het bedrijfsgeheim kunnen worden gebruikt om de inbreuk te bestrijden.
Zo kan een verbod op het gebruik of de openbaarmaking van bedrijfsgeheimen worden gevorderd of een vordering tot het terugroepen of vernietigen van reeds vervaardigde producten. Onder bepaalde voorwaarden kan schadevergoeding worden gevorderd. Het Wetboek voor Burgerlijke Rechtsvordering biedt bepaalde waarborgen zodat rechthebbenden het bestaan van bedrijfsgeheimen kunnen stellen en bewijzen, zonder dat zij daarvoor de inhoud van deze bedrijfsgeheimen bekend hoeven te maken.
Verder is interessant dat de rechter de mogelijkheid heeft om de in het ongelijk gestelde partij te veroordelen tot betaling van de volledige proceskosten. Normaal gesproken blijft een proceskostenveroordeling beperkt waardoor slechts een deel van de advocaatkosten is gedekt.
De Wbb benoemt enkele situaties, waarin het verkrijgen, gebruiken of openbaar maken van bedrijfsgeheimen wel rechtmatig kan zijn. Dan gaat het bijvoorbeeld om onderzoeksjournalistiek die wordt beschermd door de vrijheid van meningsuiting of het onthullen van wangedrag, fouten of illegale activiteiten door klokkenluiders.
Ingevolge de Wbb is een bedrijfsgeheim informatie die aan de volgende voorwaarden voldoet:
De informatie is geheim en mag niet algemeen bekend zijn of gemakkelijk toegankelijk zijn voor degene binnen de kringen die zich gewoonlijk bezighouden met deze informatie;
De geheime informatie dient handelswaarde te hebben;
Er moeten ‘redelijke’ maatregelen zijn getroffen om de informatie geheim te houden.
De wetgever geeft een aantal voorbeelden die als redelijke maatregelen kan worden aangemerkt: het opnemen van een geheimhoudingsbeding in handels- en arbeidsovereenkomsten, in reglementen, het expliciet benoemen of registreren van bedrijfsgeheimen en het bewaken van het bedrijfsterrein of de betrokken installatie.
Wat betekent deze nieuwe wet voor bijvoorbeeld het geheimhoudingsbeding in de arbeidsovereenkomst?
Allereerst heeft een geheimhoudingsbeding in een arbeidsovereenkomst een ruimer bereik, maar het verdient aanbeveling om de ruime omschrijving in stand te houden en de tekst aan te vullen met een verwijzing naar de Wbb. Op deze wijze kan de werkgever gebruik maken van de maatregelen die de Wbb te bieden heeft om de inbreuk op het bedrijfsgeheim door de werknemer en/of zijn nieuwe werkgever te bestrijden.
Op welke wijze kunt u de aansluiting vinden bij de Wbb:
Vul het geheimhoudingsbeding aan met een verwijzing naar de Wbb;
Neem in het geheimhoudingsbeding expliciet op welke bedrijfsinformatie geheim is en door de werknemer geheim moet worden gehouden;
Neem voldoende maatregelen ter voorkoming dat werknemers toegang krijgen tot deze informatie indien zij deze informatie voor de uitvoering van hun werk niet nodig hebben;
Onderzoek of de computers en servers het bedrijfsgeheim voldoende beschermen. Denk niet alleen aan wachtwoorden, maar ook aan het versleutelen van informatie;
Wees alert bij het sluiten van een overeenkomst tot beëindiging van het dienstverband dat het in de arbeidsovereenkomst opgenomen geheimhoudingsbeding zijn werking na het einde van het dienstverband behoudt. Ontbreekt het geheimhoudingsbeding in de arbeidsovereenkomst? Neem het dan alsnog op in de beëindigingsovereenkomst.